การกระตุ้นการงอกของเมล็ดบัวยักษ์ลูกผสมสายพันธุ์เอทรานส์ในสภาพปลอดเชื้อ

เมล็ดบัวยักษ์ลูกผสมสายพันธุ์เอทรานส์มีปัญหาการงอกและการพักตัว งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาการกระตุ้นการงอกของเมล็ดใน 3 ช่วงระยะเวลาการเก็บรักษา 30, 60 และ 90 วัน ทดสอบอัตราการงอก หรือความมีชีวิตของเมล็ดโดยวิธีย้อมด้วยเกลือเตตราไซเลียมตามกฎเกณฑ์ของ ISTA และทำการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ จากชิ้นส่วนเมล็ดบัวยักษ์ลูกผสมสายพันธุ์เอทรานส์ โดยศึกษาวิธีการฟอกฆ่าเชื้อผิวเมล็ดด้วยสารฟอกฆ่าเชื้อ 3 ชนิด คือ โซเดียมไฮโปคลอไรท์ (NaCl) คอปเปอร์คลอไรด์ (CuCly) และไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ (H2O2) แล้ว เลี้ยงในอาหารกึ่งแข็งสูตร MIS อุณหภูมิ 2542 องศาเซสเซียส สภาพไม่ให้แสง เป็นเวลา 2 สัปดาห์ จากนั้นนำเมล็ด ที่ปลอดเชื้อมากระตุ้นการงอกด้วยสารละลายโปรแตสเซียมไนเตรท (KNO3) สารละลาย Thidiazuron (TDZ) และ อาหารกึ่งแข็งสูตร MS ที่เติม N6-benzyladenine (BAD) ร่วมกับ indole acetic acid (IAA) ที่มีระดับความ เข้มข้นต่าง ๆ กัน วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (CRD) จำนวน 3 ซ้ำ ทำการทดลอง ณ ห้องปฏิบัติการ เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี ระหว่างธันวาคม 2559 ถึงมีนาคม 2560 ผลการทดลอง พบว่าเมล็ดที่เก็บรักษา 30 วัน มีเปอร์เซ็นต์ความมีชีวิตสูงสุด 70.0 รองลงมาคือ เมล็ดที่เก็บรักษา 60 และ 90 วัน เปอร์เซ็นต์ความมีชีวิตเท่ากับ 65.0 และ 57.5 ตามลำดับ วิธีการ ฟอกฆ่าเชื้อด้วยสารละลายไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ความเข้มข้น 7.5 และ 4 เปอร์เซ็นต์ นานครั้งละ 5 นาที มี ความปลอดเชื้อสูงสุด 100 เปอร์เซ็นต์ ในเมล็ดที่เก็บรักษา 60 วัน รองลงมาคือ วิธีการฟอกฆ่าเชื้อด้วยสารละลาย คอปเปอร์คลอไรด์ ความเข้มข้น 10 เปอร์เซ็นต์ นาน 10 นาที และสารละลายไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ ความ เข้มข้น 7.5 และ 4 เปอร์เซ็นต์ นานครั้งละ 5 นาที มีความปลอดเชื้อ 96.67 เปอร์เซ็นต์ ในเมล็ดที่เก็บรักษา 30 วัน และพบว่าวิธีการกระตุ้นการงอกด้วยสารละลาย TDZ ในระดับความเข้มข้นต่าง ๆ เปอร์เซ็นต์การงอกมีความ แตกต่างทางสถิติอย่างมีนัยสำคัญ โดยสามารถกระตุ้นการงอกของเมล็ดที่เก็บรักษา 30 วัน ได้สูงสุด 88.89 เปอร์เซ็นต์ ที่ระดับความเข้มข้น 2 มิลลิกรัมต่อลิตร ภายใน 8 สัปดาห์ ส่วนสารละลาย KNO ความเข้มข้น 0.2 มิลลิกรัมต่อลิตร สามารถกระตุ้นการงอกได้ 66.67 เปอร์เซ็นต์ ภายใน 6 สัปดาห์ สำหรับการเพาะเลี้ยงในอาหาร กึ่งแข็งสูตร MS ที่เติม BAP ร่วมกับ IAA เมล็ดไม่งอกทุกระยะการเก็บรักษา หลังการเพาะเลี้ยงเป็นระยะเวลา 12 สัปดาห์